მაკვანეთი – არის თუ არა ეს ტოპონიმი ხინოწმინდასთან დაკავშირებული?

მაკვანეთი – არის თუ არა ეს ტოპონიმი ხინოწმინდასთან დაკავშირებული?

.

იური სიხარულიძეს ქვემო გურიის ტოპონიმიპონიმური აღწერილობაში, ქობულეთის მუნიციპალიტეტის სოფელ ზემო ხინოში დაფიქსირებული აქვს ტოპონიმი – „მაკვანა“ (სოფლის კუთხე). ამ შემთხვევაში ბუნებრივად ჩნდება კითხვა შეიძლება თუ არა ეს ტოპონიმი უკავშირდებოდეს ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის სოფელ მაკვანეთის დასახელებას, რა დროსაც გასათვალისწინებელია, რომ ქვემო გურიიდან დღევანდელი ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე მოსახლეობის მიგრაცია თურქული ექსპანსიის შედეგად საკმაოდ დიდი გახლდათ.

.

ილია ნაკაშიძეს 1880 წელს ჩაუწერია ქობულეთელი დელი-აღა ცეხლაძისაგან ხინოდან გადმოსახლებული ქათამიძეების ისტორია – “ჩამოვიდნენ აჭარლები, თავს დაეცნენ ხინოს, სოფელი სრულად ააოხრეს; ხინოწმინდელმა ქრიტეფორემ ძვლივს მოასწრო ხატებისა და სხვა ეკლესიის ნივთების გადატანა გურიაში; მას გაყვნენ რამოდენიმე ხინოელები, გვარათ ქათამიძეები და სხვები, რომლებიც დღესაც სახლობენ გურიაში.” ქათამიძე-ქათამაძეები ახლაც ცხოვრობენ სოფელ მაკვანეთში.

.

ასევე საინტერესოა, რომ ძველ ჩანაწერებში მაკვანეთი მოხსენიებულია „მაკვანათად“ – ერმილე შავიშვილის გადმოცემით „დვაბზუში რომ გააგდებდენ ბულთს, ბახვს მოქონდა ზეით; ოზრუგეთს, მაკვანათს, ლეხაურას – იქით, ქვეით“. ზოგადად რამდენიმე ადგილის დასახელების ანუ ტოპონიმის დამთხვევა შემთხვევითი არ უნდა იყოს და ადვილი შესაძლებელია, რომ ხინოში არსებული ტოპონიმი „მაკვანა“ და „მაკვანა-თი“ ან „მაკვანე-თი“ ერთმანეთთან იყოს კავშირში.

.

– იური სიხარულიძე – სამხრეთ-დასავლეთ საქართველოს ტოპონიმიკა (ტოპონიმიპონიმური აღწერილობა – ქვემო გურია) 1959 წელი;

– ილია ნაკაშიძეს ჩაუწერია ქობულეთელი მოხუცის 115 წლის დელი-აღა ცეცხლაძისაგან. გაზეთი დროება 1880 წელი 16 დეკემბერი, N265

– მთქმელი – ერმილე გიგოს ძე შავიშვილი, სოფ. ბახვი; ტექსტის ჩამწერი ელენე ნიკოლაიშვილი