უკრაინა დამოუკიდებლობის დღეს აღნიშნავს – მოკლე ისტორია

metronome.geრუსული სამხედრო აგრესიის ფონზე უკრაინა დღეს, 24 აგვისტოს დამოუკიდებლობის 31 წლისთავს აღნიშნავს.

უკრაინის დამოუკიდებლობის დღე აღინიშნება 1991 წელს უკრაინის სსრ უმაღლესი საბჭოს მიერ უკრაინის დამოუკიდებლობის გამოცხადების აქტის მიღების საპატივცემულოდ – ეს არის პოლიტიკური და სამართლებრივი დოკუმენტი, რომელიც მოწმობს უკრაინის სახელმწიფოს ახალ სტატუსს.

უკრაინამ დამოუკიდებლობისკენ დიდი გზა გაიარა. მისი დასაწყისია ანცკის სახელმწიფოს არსებობა, რუსეთის გლედების სახელმწიფო ასოციაცია, მოგვიანებით კიევის ცენტრთან რუსული სახელმწიფოს გაერთიანება.

კიევის სახელმწიფოს დაშლით, სახელმწიფოებრიობის ტრადიციები გადავიდა გალიცია-ვოლინის სამთავროში. შემდეგ იყო ლიტვურ-რუსეთის დიდი საჰერცოგო, რომელშიც კიევისა და ვოლინის მიწები მნიშვნელოვანი ავტონომიით სარგებლობდნენ.

მე-17 საუკუნეში თანამედროვე უკრაინის ტერიტორიაზე იწყება კაზაკთა სახელმწიფოს ჩამოყალიბება. ას წელზე მეტი ხნის განმავლობაში კაზაკები იბრძოდნენ უკრაინის დამოუკიდებლობისთვის, მაგრამ ვერ მიაღწიეს ამას. XVIII საუკუნეში უკრაინელმა ხალხმა დაკარგა სახელმწიფოებრიობა და მომდევნო ორასი წლის განმავლობაში ორი იმპერიის – რუსეთისა და ავსტრიის – საზღვრებში აღმოჩნდა.

XIX – XX საუკუნის დასაწყისში იბადება და ვითარდება უკრაინის ეროვნული მოძრაობა, რამაც გამოიწვია 1917-1921 წლების უკრაინის რევოლუცია და უკრაინის სახელმწიფოებრიობის აღორძინება. იქმნება ცენტრალური რადა, რომელიც აცხადებს უკრაინის სახალხო რესპუბლიკის შექმნას მე-3 უნივერსალით, ხოლო UNR-ის დამოუკიდებლობას აცხადებს თავისი მე-4 უნივერსალით.

1919 წელს გაერთიანების აქტი მოწმობდა უკრაინის მიწების კათოლიკურობას. თუმცა, UNR როგორც სახელმწიფო დიდხანს არ გაგრძელებულა. უკრაინელმა ხალხმა დაკარგა მე-20 საუკუნის ბოლომდე საკუთარი სახელმწიფოს არსებობის შანსი.

მოსკოვში აგვისტოს გადატრიალების შემდეგ, უკრაინის სსრ უმაღლესი საბჭოს რიგგარეშე სესიამ 1991 წლის 24 აგვისტოს გამოაცხადა უკრაინის დამოუკიდებლობა და დამოუკიდებელი სახელმწიფოს – უკრაინის შექმნა. ეს იმას ნიშნავდა, რომ უკრაინის სახელმწიფოს აქვს საკუთარი განუყოფელი და ხელშეუხებელი ტერიტორია, რომელზედაც მოქმედებს ექსკლუზიურად უკრაინის კონსტიტუცია და კანონები.

უკრაინამ სრული სახელმწიფო დამოუკიდებლობა მოიპოვა 1991 წლის 1 დეკემბერს ეროვნული რეფერენდუმის შემდეგ, როდესაც მის დამოუკიდებლობას მისცა ხმა მოქალაქეთა 90,32%-მა.

წლევანდელი უდიდესი ეროვნული დღესასწაული უფრო განსაკუთრებული და შემაშფოთებელია, ვიდრე ოდესმე, რადგან 24 აგვისტოს აღინიშნება უკრაინის სრულმასშტაბიანი რუსული შემოჭრის წინააღმდეგობის ნახევარი წლისთავი.

24 აგვისტოს დამოუკიდებლობის დღის აღნიშვნის ფარგლებში, კიევში და სხვა საკულტო ადგილები განათდება სახელმწიფო დროშის ფერებით, ხოლო კიევის ეროვნულ ტაძარში სოფიაში ყველა ეკლესიის მღვდელმსახურები ილოცებენ უკრაინისთვის.

გარდა ამისა, დედაქალაქის ხრეშჩატიკში განადგურებული რუსული სამხედრო ტექნიკის გამოფენა მოეწყობა.

ამავდროულად, ხელისუფლებამ მოუწოდა უკრაინელებს გამოიჩინონ განსაკუთრებული სიფხიზლე ამ კვირაში: უპირობოდ დაიცვან უსაფრთხოების ზომები და სასწრაფოდ გადავიდნენ თავშესაფარში, როდესაც საჰაერო თავდასხმის სიგნალი ჩაირთვება.

პრეზიდენტმა ვოლოდიმირ ზელენსკიმ მოსახლეობა გააფრთხილა, რომ როდესაც უკრაინა დამოუკიდებლობის დღეს აღნიშნავს, რუსეთი შეიძლება იყოს განსაკუთრებით სასტიკი.

კიევში და ბევრ სხვა ქალაქში, რუსეთის მხრიდან სარაკეტო დარტყმებისა და პროვოკაციების საფრთხის გამო, აიკრძალა მასობრივი ღონისძიებები, რომლებიც დაკავშირებული იყო ხალხის დიდ თავშეყრასთან.

ცნობისთვის, რუსეთმა უკრაინაში ფართომასშტაბიანი ომი 24 თებერვალს დაიწყო და ოკუპანტის აგრესია ამ დრომდე გრძელდება.

გააზიარეთ და მოიწონეთ სტატია: