“რატომ შენთან ერთად არ წამიყვანე”? -სესილია თაყაიშვილის წერილები გარდაცვლილ დედას

* * * “ერთხელ შე­ვე­კი­თხე მძღოლს, რა­ტომ მა­ყე­ნებთ უხერ­ხულ მდგო­მა­რე­ო­ბა­ში-მეთ­ქი? იცი, რა მი­თხრა? რო­გორ, ჩვენ­თვის ბედ­ნი­ე­რე­ბაა, რომ ჩვენს მან­ქა­ნა­ში ჯდე­ბი­თო. მე ვუ­პა­სუ­ხე, ფული ყო­ველ­თვის აი­ღეთ და ერთი თხოვ­ნაა, თქვენ გა­მას­ვე­ნეთ-მეთ­ქი. აი, ჩემი სი­ხა­რუ­ლი. ეტყო­ბა, ეს მაძ­ლე­ბი­ნებ­და, ამ უბ­რა­ლო ხალ­ხის და­მო­კი­დე­ბუ­ლე­ბა. ეს შე­იძ­ლე­ბა უმ­ნიშ­ვნე­ლო ფაქ­ტია, მაგ­რამ ამა­ში ბევ­რი რამ არის ჩაქ­სო­ვი­ლი. უბ­რა­ლო ხალ­ხი, მშრო­მე­ლი რომ და­გა­ფა­სებს, ეს რა­საკ­ვირ­ვე­ლია, ბედ­ნი­ე­რე­ბაა.

სა­ო­ცა­რი დამ­ბა­დე, დედა, რა­ტომ მე­რი­დე­ბა ქე­ბის? ვცდი­ლობ იმ წამ­სვე გა­და­ვი­ტა­ნო ლა­პა­რა­კი სხვა თე­მა­ზე. თა­ვა­ღე­ბუ­ლი გა­ტუ­ტუ­ცე­ბუ­ლი ქე­ბით არას­დროს მივ­ლია აქ, ამ­ქვეყ­ნად. შე­იძ­ლე­ბა ესეც მი­ზე­ზი იყო იმი­სა, ყვე­ლას აბუ­ჩად ასაგ­დე­ბი ვე­გო­ნე, იუ­მო­რი კი მრავ­ლა­დაა ჩაქ­სო­ვი­ლი ჩემ­ში შენ­გან. ეს იუ­მო­რი რომ არა, ალ­ბათ ვერც მი­ვაღ­წევ­დი სი­ბე­რემ­დე, მაგ­რამ ეს იუ­მო­რიც დამ­ღლე­ლი აღ­მოჩ­ნდა. სხვას რომ არ ვუმ­ხელ, ჩემ­თვის ვაზ­როვ­ნებ და მე­ცი­ნე­ბა, ვის გა­ვუ­ზი­ა­რო?

ეს პირ­ვე­ლი წე­რი­ლია დე­დი­კო. თუ ვი­ცო­ცხლე, ბევრ რა­მეს გი­ამ­ბობ. იყა­ვი მშვი­დად, შენ თუ გე­წე­რა სიკ­ვდი­ლი, ბედ­ნი­ე­რი წახ­ვე­დი, იმი­ტომ რომ, შვი­ლე­ბი თავს გევ­ლე­ბო­და”.

“ჩემო დე­დი­კო! მა­პა­ტიე რომ ვე­ღარ დავ­დი­ვარ შენ­თან. დამ­ნა­შა­ვე ვარ, იქ­ნებ მსჯი, დედა! ძა­ლი­ან მი­ჭირს, მიშ­ვე­ლე თუ იო­ტი­სო­დე­ნა გიყ­ვარ­ვარ! მიშ­ვე­ლე, არ ვიცი, რა და­ვა­შა­ვე, რა­ტომ ვარ ასეთ დღე­ში. და­ვი­ღა­ლე, დედა, და­ვი­ღა­ლე. დედა… ცხოვ­რე­ბამ მომ­კლა, რა­ტომ შენ­თან ერ­თად არ წა­მიყ­ვა­ნე, რამ­დე­ნი მაქვს გა­და­ტა­ნი­ლი უშე­ნოდ, რომ იცო­დე. შე­მიბ­რა­ლე დე­დი­კო, გეხ­ვე­წე­ბი…. შე­მიმ­სუ­ბუ­ქე დარ­დი…. ვიცი, მი­გა­ტო­ვე, არ გაქ­ცევ ყუ­რა­დღე­ბას, მაგ­რამ თვი­თონ მე ხომ ავად ვარ. მიშ­ვე­ლე, დე­დი­კო”.

“ჩემო დედა! 1956 წელი 16 თე­ბერ­ვა­ლი. შენ აღარ ხარ. რო­გო­რი ძნე­ლი იყო ჩემ­თვის შენი წას­ვლა. რა უბე­დუ­რი ვი­ყა­ვი. ალ­ბათ პი­რა­დი ცხოვ­რე­ბა რომ ბედ­ნი­ე­რი მქო­ნო­და, იქ­ნებ ასე არ გან­მე­ცა­და, მაგ­რამ შენ იყა­ვი ჩემ­თვის ყვე­ლა­ფე­რი. შენ ძა­ლი­ან ჭკვი­ა­ნი ქალი იყა­ვი. შენ არაჩ­ვე­უ­ლებ­რი­ვი დედა იყა­ვი. დიდ გა­ჭირ­ვე­ბა­ში გაგვზარ­დე ჩვენ. როცა გას­ვე­ნებ­დით, იყო სა­ში­ნე­ლი ქარი, ქარ­ბუ­ქი. მოგ­ყვე­ბო­დი და ვტი­რო­დი. გემ­შვი­დო­ბე­ბო­დი. მინ­დო­და შენი გათ­ბო­ბა, შენ ალ­ბათ გცი­ო­და, ჩემო დე­დი­კო. სხვა არა­ვინ არ მახ­სოვს, შენი სახე მახ­სოვს მარ­ტო, ლა­მა­ზი, შავი ხა­ვერ­დის კა­ბა­ში. ოჰ, რა ძნე­ლი იყო ჩემ­თვის, თით­ქოს პა­ტა­რა გავ­ხდი, თით­ქოს ძუძუ მინ­დო­და. რაც ჩა­გას­ვე­ნე ცივ მი­წა­ში, იმ დღი­დან არ მშორ­დე­ბი. ისე­თი გრძნო­ბა მაქვს, თით­ქოს სულ ჩემს გვერ­დით ხარ. თით­ქოს ვე­ხე­ბი შენს სხე­ულს”.