21 სექტემბერი — გრიგორიანული კალენდრის 264-ე დღე (ნაკიან წლებში – 265-ე დღე). წლის ბოლომდე დარჩენილია 101 დღე.
დღის მოვლენები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- 454 : რომის იმპერატორი ვალენტინიანე III აეტიუსს საკუთარ სატახტო დარბაზში ჰკლავს.
- 1578 : სოფელ სართიჭალასთან გაიმართა მოლაპარაკება კახთა მეფე, ალექსანდრე II-სა და ოსმალთა ჯარების მთავარსარდალ მუსტაფა ლალა-ფაშას შორის. მშვიდობის სანაცვლოდ, კახეთმა ყოველწლიური ხარკი იკისრა.
- 1629 : ალეპოში, ვერაგულად დახოცეს გიორგი სააკაძე და მისი თანმხლები პირები.
- 1792 : საფრანგეთის ეროვნულ ყრილობაზე მონარქია გაუქმდა.
- 1883 : პირველად იხილა დღის სინათლე, ფრანგი მწერლის, მურიეს მიერ ფრანგულ ენაზე გამოცემულმა წიგნებმა საქართველოს შესახებ.
- 1964 : მალტა დიდი ბრიტანეთისგან დამოუკიდებელი ხდება.
- 1971 : მსოფლიოში პირველი როკ-ენციკლოპედია გამოვიდა.
- 1981 : ბელიზი დიდი ბრიტანეთისგან დამოუკიდებლობას იღებს.
- 1991 : სომხეთი სსრკ-სგან დამოუკიდებელი ხდება.
- 1993 : რუსეთის პრეზიდენტი ბორის ელცინი პარლამენტს ითხოვს და კონსტიტუციას აუქმებს, რამაც ქვეყანაში კონსტიტუციური კრიზისი გამოიწვია.
- 2000 : ბელგრადის სასამართლომ ნატოს წევრი ქვეყნების პრეზიდენტები იუგოსლავიის წინააღმდეგ აგრესიაში დაადანაშაულა და მათთვის 20 წლით თავისუფლების აღკვეთა მოითხოვა.
- 2011 : ვალენტინა მატვიენკო რუსეთის ფედერაციის საბჭოს სპიკერად აირჩიეს.
ამ დღეს დაბადებულნი
- 1328 : ჰონგვუ — ჩინეთის იმპერატორი
- 1415 : ფრიდრიხ III — საღვთო რომის იმპერიის იმპერატორი
- 1428 : ჯუნტაი — ჩინეთის იმპერატორი
- 1640 : ფილიპ I ორლეანელი
- 1801 : იაკობი, ბორის — რუსი ფიზიკოსი და ელექტროტექნიკოსი
- 1840 : მურად V — ოსმალეთის იმპერიის სულთანი
- 1842 : აბდულჰამიტ II — ოსმალეთის იმპერიის სულთანი
- 1866 : უელსი, ჰერბერტ — ინგლისელი მწერალი
- 1900 : მაისაშვილი, სევერიან — ქართველი ფერმწერი, გრაფიკოსი, საქართველოს სახალხო მხატვარი
- 1914 : კიტა ბუაჩიძე — ქართველი დარამატურგი.
- 1947 : კინგი, სტივენ — ამერიკელი მწერალი
- 1950 : ბილ მიურეი — ამერიკელი კომედიური მსახიობი
- 1951 : მასხადოვი, ასლან — ჩეჩნეთის ყოფილი პრეზიდენტი
- 1952 : ლიამ გალაგერი — ბრიტანელი მუსიკოსი, ჯგუფ ოაზისის წევრი
- 1954 : აბე სინძო — იაპონიის პრემიერ-მინისტრი
ამ დღეს გარდაცვლილნი
- ძვ. წ. 19 : ვერგილიუსი — რომაელი პოეტი
- 454 : აეტიუსი — რომაელი მხედართმთავარი
- 1327 : ედუარდ II — ინგლისის მეფე
- 1558 : კარლოს V — საღვთო რომის იმპერიის იმპერატორი და ესპანეთის მეფე (კარლოს I)
- 1643 : ჰუანგ ტაი ჯი — ჩინეთის იმპერატორი
- 1832 : სკოტი, ვალტერ — ინგლისელი მწერალი
- 1860 : შოპენჰაუერი, არტურ — გერმანელი ფილოსოფოსი
- 1957 : ჰააკონ VII — ნორვეგიის მეფე
- 1982 : ბაგრამიანი, ივანე — საბჭოთა კავშირის მარშალი
დღესასწაულები
- მართლმადიდებელი ეკლესია აღნიშნავს შემდეგი წმინდანების ხსენების დღეს:
- შობა ყოვლადწმიდა მარიამისა
- საქართველოში დიდუბობას, გელათობას, შუამთობასა და ბეთანიობას დღესასწაულობენ.
- წმინდა იოანე აღმსარებელი და წმინდა გიორგი-იოანე აღმსარებელი
- სახელმწიფო დღესასწაულები:
- ასევე:
- მშვიდობის საერთაშორისო დღეა.
ღვთისმშობლობა 21 სექტემბერი
ყოვლად წმინდა დედა ღვთისა იშვა უნაყოფო და მოხუცებული მშობლებისგან, ქალაქ ნაზარეთში, რომელიც იერუსალიმიდან სამი დღის სავალზე მყოფ მთის ფერდობზე იყო შეფენილი.
ნაზარეთში ერთი ღვთის რწმენით აღსავსე ცოლ- ქმარი ცხოვრობდა – იოაკიმე და ანნა. იოაკიმე, წმინდა მარიამის მამა იუდას სამეფო ტომის შთამომავალი იყო, ხოლო დედა, ანნა აარონის ტომის ღვთისმსახურის მატთანის უმცროსი ასული. მატთანს სამი ქალიშვილი ჰყავდა: მარიამი, სოფიო და ანნა. (სოფიოს ასული ელისაბედი, იოანე წინასწარმეტყველის დედა გახლდათ.)
იოაკიმე და ანნა, უფლის რწმენითა და სიყვარულით ცხოვრობდნენ და ღვთის მცნებებს ყოველთვის სუფთა გულით იცავდნენ. ცოლ-ქმარი თავიანთი შემოსავლის ორ მესამედს ყოველდღიურად გასცემდა, ერთს ღვთის ტაძარს სწირავდა, მეორეს კი გაჭირვებულებსა და მოხუცებს უყოფდა. იოაკიმესა და ანნას შვილი არ ჰყავდათ, უნაყოფობა მათ გულს მწუხარებით ავსებდა, რადგან იმ დროს უშვილობა უდიდეს სასჯელად და შეურაცხყოფათაც კი ითვლებოდა.
იოაკიმე და ანნა 50 წელი ცოლქმარნი იყვნენ და მთელი ამ დროის განმავლობაში ისინი იჩაგრებოდნენ უნაყოფობის გამო. კანონის მიხედვით, (რომელსაც ფარისევლები უჭერდნენ მხარს) იოაკიმეს შეეძლო უარი ეთქვა უნაყოფო ცოლზე, მაგრამ მას უყვარდა ანნა და დიდ პატივს სცემდა მას, მოკრძალებულობისა და უფლის სიყვარულის გამო, ამიტომაც უარს ამბობდა მასთან განშორებაზე. ისინი ერთად ებრძოდნენ ამ განსაცდელს მარხვით, ლოცვითა და ქველმოქმედებით. არ კარგავდნენ იმედს, რომ უფალი მათ შეიწყალებდა.
როგორც წესი დიდ დღესასწაულებზე ისინი იერუსალიმში ადიოდნენ, სწორედ ასე მოიქცა იოაკიმე, ტაძრის განახლების დღესასწაულზე, რათა სხვებთან ერთად მსხვერპლი შეეწირა, მაგრამ მღვდელთმთავარმა, ისსახარმა იოაკიმეს ძღვენი არ მიიღო, მიზეზი კი უშვილობა გახლდათ:
„უფალმა რაღაც საიდუმლო ცოდვის გამო მოგაკლო კურთხევა“.
დაღონებული იოაკიმე ამ ყველაფრის შემდეგ უდაბნოში წავიდა, იქ აგებულ კარავში მან 40 დღე და ღამე უჭმელ-უსმელმა გაატარა მხურვალე ლოცვაში.
როდესაც ქმრის ამგვარი საქციელის შესახებ ანნამ შეიტყო, უნუგეშოდ ატირდა და ბაღში გავიდა, რათა თავისი მწუხარება დაემალა. ის დაფნის ხის ძირას იჯდა ტიროდა და ლოცულობდა. იმ იმედით, რომ უფალი ძლიერია და კაცთაგან შეუძლებელს-შესაძლებლად აქცევს!
უცებ მის წინაშე ღვთის ანგელოსი წარსდგა და უთხრა:
„ანნა, უფალმა ისმინა შენი ლოცვები, შენ გეყოლება შვილი და შენი თესლისაგან იკურთხება ყოველი ტომი დედამიწაზე, შენი ასულის სახელი იქნება მარიამი და კაცობრიობა ხსნას მის მიერ მიიღებს“.
ანგელოსმა დაავალა ანნას, რომ წასულიყო იერუსალიმში, სადაც ქმარს ოქროს ჭიშკართან შეხვდებოდა. გახარებულმა ანნამ კი წარმოსთქვა:
„ცხოველ არს ღმერთი ჩემი, თუ შემეძინება ასული, მას ღმერთს შევწირავ, დაე, დღედაღამ მას ემსახუროს და მისი წმინდა სახელი განადიდოს“.
ამ აღთქმის შემდეგ ანნა წავიდა იერუსალიმში, რათა ედიდებინა უფალი და მადლობა შეეწირა მისთვის.
ანგელოსი იოკიმესაც გამოეცხადა, რომელიც ლოცულობდა და უთხრა:
„უფალმა შეიწყნარა შენი ლოცვა, შენი ცოლი შობს ასულს, რომელიც ყველას სიხარულს მოუტანს, წადი იერუსალიმში და იქ ოქროს ჭიშკართან იპოვი ცოლს შენსას, რომელსაც მე ეს უკვე ვაცნობე“.
ცოლ-ქმარი მართლაც შეხვდა ერთმანეთს იერუსალიმში, უფალს ერთად შესწირეს მადლობა და შინ იმის ღრმა რწმენით დაბრუნდნენ, რომ მიიღებდნენ ღვთისაგან აღთქმულს.
იუდეველთა ჩვეულების მიხედვით, ახალშობილისათვის მეთხუთმეტე დღეს სახელი უნდა დაერქმიათ, ანგელოსის მითითებით, ყრმას მარიამი უწოდეს, რაც ებრაულად ქალბატონს ან იმედს ნიშნავს. მარიამი გახდა დედა ღვთისა და ამით ყოველივე შექმნილის ქალბატონად და იმედად იქცა.
ყოვლადწმიდა ღვთისმშობლის შობის ხსენება უძველესი დროიდან, როგორც მართლმადიდებელი ეკლესიის დღესასწაული, ჯერ კიდევ IV საუკუნეში დადგინდა.
21 სექტემბერს მართლმადიდებული ეკლესია აღნიშნავს ღვთისმშობლობას. საქართველოს პატრიარქმა, ილია II თითოეულ ქართველს მისცა კურთხევა, 21 სექტემბერს 12 საათზე თითეულმა მართლმადიდებელმა, რომ წაიკითხოს შემდეგი ლოცვა:
ლოცვა ღვთისმშობლისადმი
“მოწყალებისა კარი განგვიღე, კურთხეულო ღვთისმშობელო, რათა რომელნი ესე შენ გესავთ, არა დავეცნეთ არამედ განვერნეთ წინააღმდგომთა მტერთაგან, რამეთუ შენ ხარ ცხოვრება ნათესავისა ქრისტიანეთასა. ამინ!”